Bobinaj kelimesi, Fransızca kökenli "bobine" kelimesinden türetilmiştir. Türk Dil Kurumu (TDK)'nda bobinajın tanımı: " Bir filmi veya mıknatıslı kuşağı bir makaradan başka bir makaraya sarma" şeklindedir.
Bobinajcı ustası, elektrik motorları ve elektrik bobini kullanan makinelerin hayatımıza girdiği andan itibaren günümüze kadar süre gelmiş en popüler mesleklerden birisidir. Hali hazırda pek çok sanayi sektöründe bobinaj ustasına ihtiyaç duyulmaktadır.
Bobinaj ustası çeşitli faktörler nedeniyle arıza yapan elektrik bobinlerinin, cihazlarının veya makinelerinin tamiratını ve onarımını gerçekleştirmektedir.
Her ne kadar elektrik bobini kullanan makinelerin arızalarını, bakımlarını ve onarımlarını gerçekleştirse de; bobinaj sarımı diye tabir edilen bir görevi de üstlenirler. Bobinaj sarımı el ile veya makine ile yapılabilmektedir. Bilgi ve deneyim gerektiren bir meslektir. Bobinaj sargısına, gerek arızalı gerekse yeni imal edilecek olan sistemlerde ihtiyaç duyulmaktadır. Bu sargı işlemini gerçekleştiren kişinin mesleğine bobinaj mesleği, bu mesleği icra eden kişiye ise bobinaj ustası denir.
Bobin ustasının görev tanımı: Bobin sarma makinelerini ve el aletlerini kullanarak, kablo şemalarına, numune bobinine veya iş emrine göre; elektrikli ekipman ve aletlerdeki veya elektronik bileşenlerdeki bobinleri sarar.
Bobinaj ustasının becerilerini, çalışma izleme olarak özetleyebiliriz. Daha açık bir ifadeyle, bir makinenin düzgün çalışıp çalışmadığından emin olmak için göstergeleri, panoları, kadranları veya makinede bulunan diğer görüntüleme birimlerini kullanır. Bobinaj ustası arıza tespiti konusunda ne kadar becerikli ise aksiyon alma ve müdahale etme konusunda o kadar iyi iş çıkarır.
Bobinaj ustası, mesleğini daha çok elini ve parmaklarını kullanarak icra eder. Bu kapsamda çok küçük boyutlu nesneleri elleri ve parmaklarıyla tutmak, birleştirmek, sökmek veya farklı bir şekilde hareket etmek; bobinaj ustasında olması gereken temel özelliktir. Ayrıca:
Birçok iş yeri, bobinaj ustası ararken daha çok deneyime odaklanmaktadır. Her ne kadar mesleki eğitim konusunda standartlardan söz edilse de; herhangi bir okuldan mezun olmamış çok sayıda bobinaj ustasıyla karşılaşmak mümkündür. Fakat özellikle bu işte uzmanlaşmak isteyenler ve daha rahat bir şekilde çalışma alanını geniş tutmak isteyenler; meslek liselerini tercih edebilir ve ardından 2 yıllık Elektrik Elektronik yüksekokul eğitimini tamamlayabilir.
Bobinaj ustası yetiştirmek üzere kurulmuş çok sayıda mesleki kurs da bulunmaktadır. Hali hazırda belirli bir mesleği yerine getirenler, bu tür kurslara katılım sağlayarak sertifika alabilirler.
Resmi olarak "Bobinaj Kalfalık Belgesi"ni aldıktan sonra katılım sağlanacak olan "Bobinaj Ustalık Belgesi" eğitimi ile bobinaj ustası olunabilmektedir. Şimdi sırasıyla bobinaj kalfalık ve ustalık belgelerinin nasıl alınabileceğine değinelim.
Bobinaj Kalfalık Belgesi, Mesleki ve Teknik Eğitim Genel Müdürlüğü - Türkiye Yeterlilikler Çerçevesi (TYÇ) üzerinden gerekli şartları sağlayan kişilere verilebilecek bir belge türüdür. Bu belge ile yardımcı personel olarak çalışmak mümkündür. Belgenin herhangi bir geçerlilik süresi yoktur.
Bobinaj Ustalık Belgesi, Mesleki ve Teknik Eğitim Genel Müdürlüğü - Türkiye Yeterlilikler Çerçevesi (TYÇ) üzerinden gerekli şartları sağlayan kişilere verilebilecek bir belge türüdür. Bobinaj Ustalık Belgesi alan kişiler, bobinaj ustası olarak değerlendirilir ve kendi iş yerlerini açabilir. Belgenin herhangi bir geçerlilik süresi yoktur.
Her meslek dalında olduğu gibi bobinaj ustalık mesleğinde de sabit bir maaştan söz edilemez. Fakat resmi olarak Bobinaj Ustalık Belgesi'ne sahip olanlar; asgari ücretin en az x katı kadar maaş alabilirler. Buna göre bobinaj ustası maaşının ortalama x TL'den başladığını söyleyebiliriz. Daha önceki iş deneyimleri, alınan eğitimler, çalışma düzeni ve mesai zorluğu gibi kriterler maaşa etki eden faktörlerdendir. Bobinaj ustası aylık maaş ücretleri x TL'ye kadar çıkabilmektedir.